Vaak wordt het functioneren en het evalueren van de medewerker aan elkaar gekoppeld, alsof ze onder de zelfde noemer vallen. Maar is dat wel een goed idee?
Een functioneringsgesprek is niet hetzelfde als een evaluatiegesprek en deze gesprekken worden dan ook bij voorkeur niet op hetzelfde moment gevoerd. Waar een functioneringsgesprek een dialoog is tussen de medewerker en de leidinggevende, is een evaluatiegesprek een beoordeling.
Deze verschillende gesprekken vragen dus een verschillende aanpak omdat de doelstellingen en modaliteiten van de gesprekken moeilijk met elkaar te verenigen zijn.
Functioneringsgesprek |
Evaluatiegesprek |
---|---|
Gericht op verbeteren van functioneren, motivatie en samenwerking |
Bekrachtigen of bijsturen van gedrag |
Gaat over het heden en de nabije toekomst |
Blikt terug naar het verleden |
Gaat over het functioneren en samenwerking van medewerker, team en leidinggevende |
Beoordeelt het functioneren en evalueert het behalen van doelstellingen eigen aan de functie |
Tweezijdig: dialoog tussen medewerker en leidinggevende |
Voornamelijk eenrichtingsverkeer van leidinggevende naar medewerker |
Medewerker heeft actieve inbreng, stelt zich kwetsbaar op, geeft aan wat eigen ontwikkeldoelen zijn |
Medewerker ‘ondergaat’, kan uiteraard reageren en verduidelijking geven maar neemt zelf geen actie |
Gelijkwaardigheid van de gesprekspartners |
Machtsverhouding (De relatie tussen leidinggevende en medewerker bepalen of een gesprek lukt of mislukt.) |
Samen exploreren van nieuwe mogelijkheden |
Leidinggevende stelt oplossingen voor, doet suggesties |
Een functioneringsgesprek voorbereiden? In deze blog krijg je 5 tips én een gebruiksklaar sjabloon
Zoals vroeger?
Prof. Decramer en prof. Audenaert van de UGent pleiten er zelfs voor om het klassieke evaluatiegesprek geheel af te gelasten.
"90% van de evaluatiegesprekken zijn niet succesvol. Ze hebben geen of zelfs een negatief effect op de mensen," stellen ze. "Evaluatiegesprekken veroorzaken vaak stress en zenuwachtigheid bij medewerkers. En leidinggevenden voelen zich niet altijd vertrouwd met het geven van constructieve feedback."
"Dat wil echter niet zeggen dat je ze zomaar mag afschaffen. Het voeren van gesprekken is zeker nog waardevol en een must in het kader van duurzame loopbanen. Er doen zich namelijk veel en snel maatschappelijke veranderingen voor, zijnde een vergrijzende arbeidsmarkt, technologische evolutie en een crisis zoals de coronapandemie.Daaraan moeten we het langer moeten werken en de wijzigende jobinhouden koppelen.
Ontwikkelingsdoelen met medewerkers continuëren en constructieve feedback bieden en aanvaarden zijn daarom in het kader van duurzame loopbanen daarom belangrijke elementen."
Het belang van leidinggevenden
Verder ontdekten de onderzoekers dat het voornamelijk de leidinggevende is die een invloed heeft op de gezondheid, de productiviteit en het werkgeluk van de medewerker. Bijkomend ook op een kwalitatieve werkrelatie.
Die relatie fungeert op basis van een constructief, wederzijds respect en affectie en vertrouwen. Tenslotte is ook het mee in het oog houden van opportuniteiten voor de medewerker een goede zaak voor een duurzame samenwerking tussen beiden.