Mensen die hun betaalde job combineren met zorgtaken voor een naaste, zouden op het werk beter ondersteund mogen worden. Er zijn steeds meer zorgbehoevenden, maar de capaciteit van residentiële zorginstellingen groeit niet evenredig. Daarom kijkt de overheid voor het opvangen van zorglast meer en meer naar familie, vrienden, en zelfs buren en kennissen: de (potentiële) mantelzorgers. Zij hebben vaak een grote last om dragen.
Druk op mantelzorgers
Op arbeidsvlak wordt meer en meer van mensen gevraagd: de pensioenleeftijd stijgt en over het algemeen neemt de arbeidsdruk toe. Naast die tendensen is ook de arbeidsparticipatie van vrouwen verhoogd, in de voorbije decennia.
Dit alles maakt dat vooral de groep waaruit de meeste mantelzorgers komen - mensen tussen de 45 en 65, en over het algemeen vrouwen -, een dubbele rekening krijgt: aan hogere verwachtingen voldoen op het werk én informeel zorg opnemen.
Deze mensen lopen een groter risico op overbelasting en stress. Toch kiezen zij er vaak bewust voor om aan het werk te blijven, omdat het hen voldoening schenkt, uitdaging, afwisseling in taken, omdat sociale contacten op het werk belangrijk zijn, of uit financiële overwegingen.
De meerwaarde van mantelzorgmedewerkers
Mantelzorgers zijn erg waardevolle medewerkers: ze hebben per definitie verantwoordelijkheidszin en empathie en bouwen vaardigheden op zoals organisatietalent, stressmanagement, het vermogen om prioriteiten te stellen, relativeringsvermogen en inzicht in de sociale kaart . Ze worden ook ervaren in bepaalde zorghandelingen.
Wanneer een werkgever mantelzorgtaken bij medewerkers bespreekbaar maakt, creëert dit vaak opluchting en dankbaarheid bij medewerkers. Werkende mantelzorgers nemen niet zo gauw professionele risico’s, en zijn dus ook trouwe medewerkers. Vaak creëren tegemoetkomingen in het combineren van werk en zorg bij deze medewerkers een gevoel van loyaliteit en betrokkenheid. Mantelzorgers willen geen privileges, en zijn blij om iets terug te kunnen doen voor de werkgever.
Inzetten op een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid, zorgt ervoor dat medewerkers met mantelzorgtaken fysiek én mentaal meer op het werk aanwezig zijn, verhoogt de arbeidstevredenheid, verbetert de werksfeer, collegialiteit en productiviteit, zorgt voor een positief image branding van de organisatie, draagt bij tot retentie van ervaren arbeidskrachten, minder verloop en minder uitval. Zorg dragen voor je mantelzorgers, is zorg dragen voor je hele organisatie.
> Laat je verder overtuigen door het Kenniscentrum Mantelzorg.
Wat kan de werkgever doen?
Werkgevers kunnen het thema mantelzorg op het werk bespreekbaar maken. Mensen weten vaak niet dat ze hierover kunnen spreken met hun leidinggevende of personeelsmedewerker.
Indien mogelijk kunnen werkgevers naast de bestaande wettelijke regelingen zoals zorgverlof, deeltijds werken of palliatief verlof, ook nadenken over kleine creatieve maatregelen die het combineren van werk- en zorgtaken haalbaar houden. Het kan gaan om flexibiliteit in arbeidsorganisatie (glijdende uren, thuiswerk, mogelijkheid om shiften te wisselen, etc.), maar ook om erg kleine ingrepen die niets kosten aan de organisatie maar voor de werkende mantelzorger erg waardevol zijn. Denk aan zoals bereikbaar mogen zijn op het werk in geval van nood, een warme maaltijd van op het werk mee kunnen nemen naar huis, een parkeerplaats dicht bij de uitgang krijgen. Lees verder de lijst met mogelijke maatregelen van het Kenniscentrum Mantelzorg aan de Hogeschool West-Vlaanderen. Dit kenniscentrum werkt in samenwerking met het Europees Sociaal Fonds (ESF) een kader en tools uit.
