Kras Jeugdwerk vzw heeft een digitale tool ontwikkeld om de impact van haar activiteiten te meten. ‘Met de kindjes spelen’ wordt dan vicieuze armoedecirkels doorbreken, jongeren versterken in hun zelfbeeld en samenlevingskansen creëren. Met Groeilabz konden ze een licht werpen op een van hun blinde vlekken.
"En wat is het dat jij nu doet van werk? Met de kindjes spelen? Allez, fijn", nonkel Luc zal op het volgende familiefeest niet snel meer de draak steken met het ondergewaardeerde, maar levensbelangrijke werk van jeugdwelzijnswerkers. Tenminste niet met die van Kras Jeugdwerk. De organisatie heeft een digitale tool ontwikkeld om de impact van hun activiteiten te meten. ‘Met de kindjes spelen’ wordt dan vicieuze armoedecirkels doorbreken, jongeren versterken in hun zelfbeeld en samenlevingskansen creëren. Maar wat nonkel Luc denkt zal Kras worst wezen. De impactmeting gebeurt vanuit een intrinsieke motivatie om jeugdwerk naar een hoger niveau te tillen.
“We stelden vast dat als je aan tien jeugdwelzijnswerkers, beleidsmedewerkers of stafmedewerkers vraagt wat ze precies doen, je tien verschillende antwoorden krijgt. Terwijl je als organisatie – zeker in het jeugdwerk – toch helder voor ogen zou moeten hebben wat je wil bereiken om de juiste impact te maken.”
Wat is impact?
En dus kreeg beleidsmedewerker Gert tijd en ruimte om zich in het onderwerp te verdiepen. Met steun van de Koning Boudewijnstichting volgde hij een opleiding tot impactcoach. “Al snel kwam ik erachter dat het ons aan een veranderingstheorie ontbrak. Dus zijn we samen met enkele externe partners in zee gegaan om een gedragen theory of change te ontwikkelen. Ja, we streven ernaar om een duurzame impact te realiseren in het leven van maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren. Maar hoe kunnen we impactgericht werken? Aan welke vereisten moet een kwaliteitsvolle activiteit voldoen, zodat je zo impactvol mogelijk werkt?”
Charisse: “Vervolgens hebben we een participatief traject opgezet om die vragen te beantwoorden. Samen met onze jeugdwelzijnswerkers hebben we tien kwaliteitscriteria vastgelegd voor onze activiteiten zoals de mate van uitdaging, diversiteit, laagdrempeligheid, … Het laat ons toe om regelmatig te reflecteren en evalueren: welke doelstellingen willen we bereiken met onze activiteiten? Hebben we dat gedaan? En indien niet, hoe gaan we dat wél doen?”
Gert: “Een voorbeeld: op een tienermeisjeswerking vangen we signalen op over online pesten, onzekerheid over hun lichaam en angst om buiten de wijk te gaan. De drie doelstellingen van onze activiteiten zijn dan: werken rond pesten, body positivity en met die meisjes buiten de wijk gaan. Via ons systeem van impactmeting willen we dan opvolgen of we daarin slagen.”
Vertekende antwoorden
De impactmetingen krijgen concreet vorm in een meet-en-leersysteem dat bij elke activiteit naar de kwaliteit van inhoud peilt. Het gaat om een extra tabblad in de tool waarmee de jeugdwelzijnswerkers de aanwezigheden van de kinderen vandaag al registreren.
Charisse: “Het is de bedoeling dat de jeugdwelzijnswerkers na elke activiteit per doelstelling aanduiden hoe goed ze erin geslaagd zijn. Groen, oranje, rood of alarmfase. Natuurlijk is dat altijd subjectief, maar dat erkennen maakt de metingen wel waardevol.”
Gert: “Daarom zetten we heel hard in op die intrinsieke motivatie. We geven heel veel vertrouwen, om zo min mogelijk sociaal wenselijke vertekeningen in de antwoorden te krijgen. Natuurlijk worden de resultaten intern geëvalueerd, maar niet om iemand af te rekenen. We willen ons werk gewoon zo goed mogelijk doen. En we gaan ervanuit dat onze jeugdwelzijnswerkers die intrinsieke motivatie ook hebben.”
Pudding
Bijna had Kras Jeugdwerk de toepassing al in hun tool verwerkt, maar toen kwam Groeilabz.
Charisse: “Initieel kaderde onze deelname aan Groeilabz niet in het impacttraject. We wilden er vooral te weten komen hoe we onze info-opslag goed konden organiseren. Maar tijdens de eerste sessie werd onze vraag al snel verhelderd. Aan de hand van de gebruikte methodiek kwam we terug bij ons impacttraject terecht. Wat is onze eigenlijke uitdaging als organisatie? Dat is die impact heel visueel maken, voor alle stakeholders.”
“Door Groeilabz stellen we nu de lancering van ons meetinstrument dus uit. De registratie is niet het favoriete moment van jeugdwelzijnswerkers, dus moeten we het heel visueel en zo laagdrempelig mogelijk maken. We willen dat al onze medewerkers vertrouwen hebben in het systeem.”
Gert: “Die focus op het digitale heeft ons het meest geholpen bij Groeilabz. Bij ons was dat bijzaak, we hadden eigenlijk nooit over de invulling nagedacht. De theorie was er, en klaar. Maar als je de uitwerking niet goed doet, zakt heel je systeem als een pudding in mekaar. Iets uitrollen dat eigenlijk niet top in mekaar zit, is niet duurzaam. Denk: wat heb ik nodig? En wat is de oplossing? Niet: welke toepassingen bestaan er en hoe kunnen we die in ons idee proppen? Dat zijn inzichten die we tijdens ons impacttraject nog niet opgedaan hadden.”
Koffiekoeken en pita
Het was het Groeilab ‘Verhoog de slaagkans van jouw digitaal project’ van lesgevers Peter Verhasselt en Dorien Vandormael waar Charisse en Gert het licht zagen.
“De ervaring van Dorien in het sociaal middenveld met de pure IT-expertise van Peter was een enorm waardevolle combinatie. De drie sessies bestonden altijd uit eerst een stukje theorie en vervolgens de toepassing daarvan op je eigen casus. Dat we ook altijd huiswerk kregen, was voor ons heel waardevol, want het verplichtte je bijna om er nog extra tijd voor te maken.”
“De groep bestond uit mensen van gelijkaardige organisaties met gelijkaardige uitdagingen. Het was heel interessant om te horen hoe zij die aanpakten. Bovendien kon je twee keer gebruikmaken van een individuele sessie met Peter om van gedachten te wisselen. De opleiding was dus tegelijkertijd ook echt een groeitraject voor onze organisatie. Groeilabz is volgens ons een uitstekend idee op eender welk moment van je traject. Als we één minpuntje mogen aanstippen: de eerste sessie waren er koffiekoeken, de tweede en derde niet meer. Gelukkig was er een goeie pitazaak in de buurt.” (lachen)
Studie van 40 jaar
Kras Jeugdwerk is een van de eerste jeugdwerkorganisaties in Vlaanderen die de impact van haar activiteiten in kwalitatieve data gaat capteren om zo haar werking te verbeteren. Het volledige traject nam drie jaar in beslag en is dus niet voor iedereen weggelegd, maar ze maken zich sterk dat ze andere jeugdwerkorganisaties willen inspireren. “Niet iedereen zal dezelfde kwaliteitscriteria hanteren natuurlijk, maar veel organisaties zullen zich wel herkennen in onze theory of change. Daarmee kun je al grote eerste stappen zetten.”
“Weet je, impact meten is supermoeilijk. Dat doe je niet zomaar even. Eigenlijk moeten we zelfs concluderen dat we de impact van onze activiteiten niet kúnnen meten, want er gebeuren tegelijkertijd nog duizend andere dingen in het leven van onze jongeren. Daarom is het zo belangrijk om heel scherp af te bakenen welke impact we willen hebben én daarom spreken we altijd over impactgericht werken. De impact van school, vrienden en familie zal altijd veel groter zijn dan van jeugdwerk, maar alles telt natuurlijk mee. Om écht onze impact te meten zouden we een longitudinale studie van veertig jaar moeten doen, maar daar heeft niemand tijd en geld voor.”
Meer inzicht in de theorie achter het impacttraject van Kras? Stuur gerust een mailtje naar gert.baetens@krasjeugdwerk.be
Wat is Kras Jeugdwerk vzw?
Kras is een stedelijke jeugdvereniging die zich toelegt op het versterken van kinderen en jongeren in een maatschappelijk kwetsbare positie. De organisatie wil hun emancipatie bevorderen en bijdragen aan hun volwaardige participatie in alle maatschappelijke domeinen.
Kras is actief in Antwerpen en heeft 7 steunpunten in 9 wijken. De wijken zijn bewust gekozen: ze kenmerken zich door superdiversiteit en een hoge graad van kinderen en jongeren die opgroeien in maatschappelijk kwetsbare situaties.
Kras biedt een breed, gevarieerd en laagdrempelig vrijetijdsaanbod voor kinderen, tieners en jongeren van 6 tot 25 jaar. De activiteiten vinden plaats na schooltijd, in het weekend en tijdens alle schoolvakanties. Het aanbod is gratis of vraagt slechts een minimale financiële bijdrage.
