Begin 2012 kondigde de Vlaamse overheid aan dat de ex-DAC subsidies of derde arbeidscircuit subsidies waarmee in 40 Vlaamse jeugdhuizen medewerkers worden betaald, anders werden ingevuld.
Toen Jeugdhuis Wollewei uit Turnhout lucht kreeg van deze plannen, bleven ze niet bij de pakken neerzitten. Wat had kunnen uitdraaien op een verlies van alle vier de personeelsleden, leverde hen twee projectmedewerkers extra en een vernieuwde werking op. Hun kracht? Een stevige basis, de perceptie van verandering als kans, een hecht netwerk en de blik gericht houden op de toekomst.
Jeugdhuis Wollewei vzw is gevestigd in Turnhout en een ontmoetingsplaats voor jongeren uit Turnhout en omstreken. Vrijwilligers zijn de kern van het jeugdhuis. De idee “voor en door jongeren” staat centraal. Jeugdhuis Wollewei is een van de 40 jeugdhuizen in Vlaanderen met personeel om zijn werking te ondersteunen. Van vier medewerkers (3,5 VTE) gaan ze binnenkort naar vijf medewerkers (4,6 VTE).
Stevige basis als onderbouw voor verandering
Lieve Van Herck is sinds 3,5 jaar coördinator van Jeugduis Wollewei. Samen met de Raad van Bestuur van jongeren staat ze in voor de visie en het beleid, voor het personeel en het zakelijk beheer van het jeugdhuis. In de afgelopen jaren zette Wollewei in op professionalisering en de ondersteuning van de medewerkers. Tegelijk werd de vrijwilligerswerking verstevigd en de activiteiten van het jeugdhuis verder uitgebouwd, met een breed draagvlak tot gevolg. Toen de besparingsplannen werden aangekondigd, was er dus een stevige basis. ‘Die was cruciaal om er ons door te spartelen’, vertelt Lieve.
Van probleem naar kans
‘De reactie van de raad van bestuur op de aangekondigde schrapping van de subsidies voor personeel was unaniem: we laten dit niet gebeuren. We maakten een duidelijke keuze om in te zetten op het behoud van alle vier de medewerkers (3,5 VTE). De vraag voor ons werd al snel: ‘Wat hebben we te winnen bij deze veranderingen?’ en niet zozeer ‘Wat hebben we te verliezen?’ De perceptie van de veranderingen als kans tot groei en de enorme drive van alle betrokkenen hebben ervoor gezorgd dat we altijd in beweging zijn gebleven, ook toen alles onduidelijk was’, vertelt Lieve. ‘Onszelf onmisbaar maken in het Turnhoutse jeugdlandschap werd ons eerste doel. En het is ons aardig gelukt.’
Inzetten op je netwerk
Wollewei zet sterk in op de relatie met relevante partners zoals de schepen van Jeugd en andere actoren binnen de gemeentepolitiek. ‘Die bepleitten onze zaak en wisten uiteindelijk geld vrij te maken voor de ondersteuning van Wollewei. Met de jeugddienst en het jeugdcentrum dat in dezelfde gebouwen huist, werkten we aan een gezamenlijk masterplan. We kozen resoluut voor samenwerking in plaats van rivaliteit. Onze vrijwilligers, allemaal jongeren, zetten hun schouders onder de acties om Wollewei te versterken.’ Wollewei investeerde voor de golf van veranderingen ook al in de relatie met partnerorganisaties en stakeholders. ‘Dat is een van de krachtigste tips die ik aan andere organisaties kan geven’, zegt Lieve: ‘Ervoor zorgen dat je over en sterk netwerk beschikt voor er zich problemen aandienen, rendeert.’
Inspiratie tanken
Wollewei hield de blik gericht op de gewenste toekomst en liet zich niet uit het lood slaan door de aanhoudende onzekerheid. ‘Met de hele raad van bestuur gingen we op bezoek bij enkele organisaties die niet een, maar minstens zes stappen verder staan dan wij en met uitdagende projecten bezig zijn. We kregen er ontzettend veel goesting en energie van en het stimuleerde de creativiteit. Durven dromen heeft er mee voor gezorgd dat we niet alleen onze medewerkers hebben behouden, maar ook de werking en het aantal medewerkers hebben kunnen uitbreiden’, licht Lieve toe. ‘We vervingen de evaluatiegesprekken met medewerkers door toekomstgesprekken waarin ieders visie voor het jeugdhuis en de eigen rol daarin aan bod kwamen. We hebben uiteindelijk alle bestaande medewerkers aan boord kunnen houden. Enkele mensen kregen een nieuwe functie.’
Rots in de branding
Als coördinator van een kleine organisatie had Lieve een strategisch belangrijke rol in het uitstippelen van de toekomst. Ze ervoer tevens dat haar houding erg bepalend was voor het proces. ‘Ik ben er altijd in blijven geloven en heb me geconcentreerd op anderen motiveren en inspireren. Mijn eigen twijfel en onzekerheid heb ik zo weinig mogelijk binnen de organisatie geventileerd. Natuurlijk was die er af en toe want ons voortbestaan als jeugdhuis en mijn baan stonden op het spel. Gelukkig kon ik terecht bij mijn partner en een goede vriendin, die op de hoogte waren van wat er aan de gang was. Ook aan contacten met enkele beroepskrachten uit jeugdhuizen die in een gelijkaardige situatie zaten, trok ik me op’, vertelt ze.
Procesbegeleiding en steun aan elkaar
Formaat vzw, de federatie van jeugdhuizen in Vlaanderen, bracht jeugdhuizen met personeel die voor dezelfde uitdaging stonden, samen en zorgde voor procesondersteuning. ‘Die uitwisseling was een enorme meerwaarde en we waren dan ook telkens bijna alle 40 aanwezig. We wisselden informatie en expertise uit en brainstormden over mogelijke oplossingen. Formaat zocht samen met ons en was erg flexibel om op onze noden en de steeds wijzigende plannen van de overheid in te spelen. Omdat Wollewei proactief met de uitdagingen omging, trokken we mee aan de kar om voor heel de jeugdhuissector te schrijven aan een nieuw hoofdstuk.’
