Maatwerkbedrijf Waak vzw herschikte haar productieproces om jobs leerrijker te maken.
Waak vzw is een maatwerkbedrijf met 1.750 medewerkers die ondermeer elektrische bedradingsystemen voor de automobielindustrie produceert, assemblage verricht en groenonderhoud realiseert.
Uitdagingen voor maatwerkorganisaties
Als maatwerkorganisatie wordt Waak geconfronteerd met een aantal belangrijke uitdagingen:
1. Kleinere volumes, grotere complexiteit
De vraag van klanten naar kleinere reeksen met een grotere diversiteit en complexiteit, samen met lagere doorlooptijden en beperktere kosten. Dit betekent een evolutie van grote volumes eenvoudig werk naar kleine volumes complex werk.
2. Een lager profiel van doelgroepwerknemers
Een lager profiel van doelgroepwerknemers doordat niet meer enkel wordt rekening gehouden met bijvoorbeeld het IQ van de persoon of de graad van de handicap maar ook in rekening wordt gebracht wat de persoon in een regulier bedrijf nog kan. Dit heeft voor de maatwerkbedrijven tot gevolg dat de “betere” doelgroepwerknemers niet meer bij hen terecht komen maar in het gewone economische circuit werken.
3. Digitalisering
Een meer geïnformatiseerde samenleving waardoor het gebruik van informatica in de productieomgeving noodzakelijk is geworden. Dit betekent dat het werk dat in de productie moet worden uitgevoerd meer competenties van de werknemers vraagt. Samen met het vorige punt heeft dit gezorgd voor het steeds vaker inzetten van omkaderingspersoneel in de productie om deze draaiende te kunnen houden en dus voor stijgende kosten.
Herschikking van het arbeidsproces om jobs leerrijker te maken
Bij Waak was de arbeid eerst verdeeld over individuele werkposten waar doelgroepmedewerkers verantwoordelijk waren voor een deeltaak in het productieproces. Door de veranderende vraag (kleinere volumes, grotere complexiteit), ontstonden op die manier echter steeds meer problemen. De medewerkers hadden moeite om nieuwe zaken aan te leren.
Daarom herschikte Waak het productieproces naar een lijnsysteem. Medewerkers werden fysiek naast elkaar geplaatst en zagen zo dat ze zelf verder bouwden op het werk van hun collega’s. Daarnaast werd een softwaresysteem gebruikt om de complexiteit van het werk terug te dringen. Het komt erop neer dat het systeem inspringt waar medewerkers de competenties missen.
Door de vernieuwde opstelling en het systeem, hebben medewerkers meer structuur. Het systeem legt ritme op en heeft een ingebouwde kwaliteitscontrole. Zo krijgen medewerkers van Waak eenvoudigere, kort-cyclische taken.
Het nieuwe productiesysteem is zo opgebouwd dat medewerkers wel nog kunnen bijleren. Er zit een bepaalde hiërarchie in. Opschuiven in de lijn, betekent meer complexe taken uitvoeren. Belangrijk is wel dat die leermogelijkheden aangepast worden aan het individu. Maatwerk is nergens zo belangrijk als in een maatwerkbedrijf.
