Vluchtelingen met doktersdiploma en/of medische ervaring die een kijkstage lopen bij een arts in ons land. Dat is wat Dokters van de Wereld sinds korte tijd mogelijk maakt. “De bescherming van het artsenberoep en de moeizame gelijkschakeling van diploma’s maken het moeilijk om als nieuwkomer in België aan de slag te geraken”, zegt Tom Van Liefferinge, HR-verantwoordelijke en coördinator vrijwilligerswerk. “Wij willen aantonen dat er mensen klaarstaan om leemtes in te vullen.”
Het zogeheten ‘Refugee Skills Matter’-project is mogelijk dankzij middelen van de Koning Boudewijnstichting. De project ontsproot uit de solidariteit rond het Maximiliaanpark, waar zovele vluchtelingen zich verzamelden, troost en steun vonden bij elkaar, hoop koesterden op een uitweg. Daar stelde ook Dokters van de Wereld zijn tenten op om te doen wat in haar missie staat: toegang tot zorg voor iedereen mogelijk maken. Vele vluchtelingen kregen er medische bijstand. “We deelden er ook flyers uit over onze werking en in één maand tijd kregen we wel 1500 reacties binnen van mensen die zich voor ons wilden engageren. Vooral van vrijwilligers die zich aandienden in het park, maar ook van meer dan 100 vluchtelingen”, vertelt Tom Van Liefferinge.
Al snel ontstond de behoefte om die vluchtelingen ook kansen te geven. “Via ons netwerk kwamen we in contact met veel artsen, verpleegkundigen en tandartsen uit Syrië en Irak. Die mensen hebben de juiste diploma’s en een rijke ervaring terwijl we hier tekorten zien aan bepaalde specialisten. Waarom zouden we al die kennis en competenties niet gebruiken?”, vraagt Tom retorisch.
Wettelijke grenzen
Vluchtelingen een kans op werk geven dus. Het blijkt makkelijker gezegd dan gedaan. “We zijn gebonden aan de wet op het vrijwilligerswerk en kunnen niet zomaar iedereen aan het werk laten. Bovendien hebben we te maken met een beschermd beroep. Artsen hebben in dit land een Belgisch of daaraan gelijkgeschakeld diploma en een erkenningsnummer nodig”, legt Tom uit.
Binnen de grenzen van de wet startte Dokters van de Wereld het project ‘Refugee Skills Matter’ op. Een vluchteling die kan aantonen dat hij medische expertise heeft, maakt daarin kans om een onbetaalde kijkstage van zes maanden te lopen op de praktijk van een arts in België, die al dan niet verbonden is aan Dokters van de Wereld. “We kunnen deze mensen helaas geen handelingen doen uitvoeren, want dat is in strijd met de arbeidswetgeving. Maar ze wisselen met de arts wel van gedachten over de aanpak en daar leren beide partijen van. De artsen leren nieuwe technieken en benaderingen en ervaren dat als een meerwaarde.”
Geen valse hoop
Dokters van de Wereld kiest er bewust voor om aan het einde van de stage geen prestatiebewijs af te leveren. Het blijft uiteindelijk vrijwilligerswerk, het gaat niet om verplichte stages binnen een opleiding. “We begrijpen maar al te goed dat vluchtelingen er alles voor over hebben om een baan te vinden in ons land, dat is niet meer dan normaal en we hopen ook dat het hen lukt”, beklemtoont Tom. “Toch leveren we geen bewijs of document af, om twee redenen. We willen geen valse verwachtingen creëren en willen ook de mensen met de grootste motivatie overhouden, los van de jobkansen die deze ervaringen hen zou kunnen geven.”
Die kansen op tewerkstelling verhogen ze natuurlijk sowieso, weet de HR-verantwoordelijke: “Ze verruimen hun kennis en netwerk, dat zijn belangrijke hefbomen.”
Soepel opstellen
Het is duidelijk dat een open project als Refugee Skills Matter pas kan slagen met de nodige flexibiliteit aan alle kanten. “Uiteraard kunnen we niet vragen dat de kandidaten hun motivatiebrief en cv in het Nederlands of Frans opstellen. We krijgen hier brieven in het Engels en Arabisch, dat is geen probleem”, stelt Tom. “Ook hebben de vluchtelingen niet altijd bewijs van hun diploma bij en dergelijke, maar wij werken bewust met een Syrische arts die mee de selectieprocedure volgt. Hij weet uit een vaktechnisch gesprek, in de taal van de vluchteling, meteen over welke capaciteiten deze of gene kandidaat beschikt. Wie zijn wij van HR om dat beter te beoordelen?”
Spanningen omwille van verschillende culturen vreest Tom Van Liefferinge nauwelijks. “Die lijken mij automatisch te worden uitgeschakeld. Vluchtelingen die zich niet aan het Belgische systeem kunnen aanpassen, stappen niet in dit project en Belgische artsen die niet flexibel zijn, gaan niemand anders naast hun dulden. De juiste mensen komen haast vanzelf bij elkaar.”
Strijd tegen vergrijzing
Het valt nog af te wachten of dit project van Dokters van de Wereld ook resultaten heeft op de lange termijn. Momenteel zijn een kleine dertig vluchtelingen ondergebracht bij een arts. Zullen deze vluchtelingen hierdoor aan een vaste baan geraken? Zullen ze met hun specifieke vakkennis leegtes opvullen op onze arbeidsmarkt? “Vanuit de eerste feedback van onze artsen kunnen we hierover optimistisch zijn”, stelt Tom. “Ze leren van elkaar.”
Voor organisatie die vluchtelingen willen inschakelen, heeft deze HR-verantwoordelijke nog een gouden raad: “Start nooit zo’n project vanuit een sociaal bewustzijn alleen. Je moet geloven in de meerwaarde en de competenties van deze mensen. Ga dus net als bij andere jobkandidaten na of de nodige vaardigheden aanwezig zijn en wees ook bij vluchtelingen flexibel. Het is vaak belangrijk om te kijken naar de motivatie en groeikansen dan naar de huidige kennis van een kandidaat.”
Bron: Koning Boudewijnstichting
Meer info
Wens je meer informatie over dit project van Dokters van de Wereld, neem dan contact op via KBSProject@medecinsdumonde.be .
Wil je voor meer diversiteit zorgen in je organisatie, zowel naar afkomst van je medewerkers als naar leeftijd, geslacht, religieuze overtuiging of seksuele voorkeur? Bestudeer dan zeker onze Checklist Diversiteit of neem contact op met onze collega Fatma Qorlazja, via fatma.qorlazja@verso-net.be of 0473/82-52-32. Fatma verzamelt ook verhalen van organisaties die in een systeem van werkplekleren samenwerken met vluchtelingen.
Brochure voor tewerkstelling van vluchtelingen
Dit interview werd opgenomen in de brochure 'Aan de slag met vluchtelingen in de social profit'. Die kwam tot stand binnen het ESF-project Ieder Talent Telt.
ESF investeert in jouw toekomst.
