Zelfsturende teams: voor sommigen klinkt het als een aantrekkelijk gegeven, anderen staan er absoluut niet voor te springen, omdat het een heel onzeker gevoel bij hen teweegbrengt. Maar wat is daar van aan? De mate of vorm van zelforganisatie moet vooral passen bij de organisatie, de medewerkers, de klanten en de diensten die je levert.
Zelfsturende teams
Een zelfsturend team is een vaste groep van medewerkers, die gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het totale proces waarin producten of diensten tot stand komen. Het team plant en bewaakt de procesvoortgang, lost dagelijkse problemen op en verbetert processen en werkmethoden zonder daarbij voortdurend een beroep te doen op de leiding of ondersteunende diensten.
Starten met zelfsturende teams vraagt een omschakeling in heel de organisatiestructuur en -cultuur. We sommen hier enkele gevolgen op:
-
De organisatie krijgt een hele nieuwe, niet-hiërarchische structuur. Er zijn geen/nauwelijks leidinggevenden meer: zij gaan op in de teams;
-
Het moet heel duidelijk zijn voor teams welke de verwachte resultaten op verschillende gebieden zijn;
-
Er moet voldoende aandacht besteed worden aan de verbinding tussen de verschillende teams, risico is immers dat je eilanden krijgt die op zichzelf werken.
-
Er moet voldoende aandacht worden besteed aan uniforme systemen en structuren en goede communicatie(vormen) tussen mensen.
Waarom zou je het doen?
-
Professionals meer autonomie geven om klanten/patiënten op de best mogelijke manier te dienen en om te gaan met complexe situaties (die er steeds meer zijn)
-
Meer sturen op resultaten in plaats van de focus te leggen op managen van proceduresen regels
-
Vertrouwen geven aan mensen
-
Verantwoordelijkheid en eigenaarschap stimuleren
-
Als organisatie meer flexibiliteit en oplossend vermogen ontwikkelen
In de Diversity Remix van het West-Vlaamse RESOC vonden we een mooie overzicht van wat het begrip precies kan inhouden, of uw organisatie er klaar voor is, welke de valkuilen zijn en tot slot vind je er ook wat tips en tools.
Boekentip: "De naakte waarheid over zelfsturing" schetst hoe het veranderingsproces binnen Wit-Gele-Kruis Oost-Vlaanderen stap voor stap verliep. Interessant boek voor wie concreet met zelfsturing aan de slag wil gaan.
Zelforganiserende teams
Lijken ‘zelfsturende teams’ een brug te ver maar kunnen jullie de uitgangspunten wel volgen, weet dan dat er ook een ‘tussenstap’ is, namelijk ‘zelforganiserende teams’.
Wat is het verschil met een zelfsturend team?
Een zelfsturend team bepaalt zelfstandig de teamdoelen en kaders en evalueert zelf het behalen van de resultaten. Uiteraard gebeurt dit binnen de algehele kaders van de organisatie.
Bij zelforganiserende teams zijn de hoofddoelen en kaders van tevoren vastgesteld. Binnen die kaders mag het team zelf het dagelijkse werk, korte termijn doelen en eigen organisatie bepalen.
Een zelfsturend team heeft geen teamleider, ieder lid is gelijkwaardig verantwoordelijk. Bij een zelforganiserend team is er doorgaans wel een leidinggevende, maar die staat aan de zijlijn. Als coach faciliteert hij/zij het team om haar doelen te behalen. De leidinggevende helpt het team om de werkprocessen te optimaliseren, fungeert als klankbord en beoordeelt periodiek de behaalde resultaten.
Uitdaging is hier vooral een andere invulling van het leiderschap in de organisatie en een ontwikkeling naar meer eigenaarschap en autonomie nemen in de teams.
