De werkgever is verplicht om alle nodige maatregelen te nemen om het welzijn van de medewerkers te bevorderen. Het startpunt van welzijn op het werk is een analyse van psychosociale risico’s.
Je dient de risico’s te gaan beheersen (identificeren, evalueren en voorkomen) en aangepaste preventiemaatregelen te nemen op maat van je organisatie (op niveau van de organisatie, functies of individuen).
Onder psychosociale risico’s verstaan we:
“De kans dat één of meer werknemers psychische schade ondervinden die al dan niet gepaard kan gaan met lichamelijke schade, ten gevolge van een blootstelling aan elementen van de Arbeidsorganisatie, de Arbeidsinhoud, de Arbeidsvoorwaarden, de Arbeidsomstandigheden en de Arbeidsrelaties op het werk, waarop de werkgever een impact heeft en die objectief een gevaar inhouden.” (ofwel de 5 A’s)
Wat moet je doen als organisatie?
De wetgever stelt specifieke eisen die voor iedere organisatie hetzelfde zijn maar afhankelijk van de grootte van je organisatie zijn er wel specifieke regels of afspraken. Raadpleeg steeds je externe dienst voor preventie op het werk.
1. Preventieadviseur psychosociale aspecten aanstellen
Stel een preventieadviseur psychosociale aspecten (PAPA) aan en eventueel een vertrouwenspersoon. Of je een vertrouwenspersoon moet hebben is bv. mee afhankelijk van de grootte van je organisatie. Voor taken van de PAPA en vertrouwenspersoon verwijzen we je door naar je externe dienst voor preventie.
2. Stel een risicoanalyse op en formuleer preventiemaatregelen
De risicoanalyse kan je – mits een aantal zaken in acht te nemen – zelf uitvoeren. BESWIC (Belgisch kenniscentrum voor welzijn op het werk) helpt je op weg, dankzij de vele informatie op hun website. Sinds 2016 zit deze analyse verplicht vervat in de kostprijs van de externe diensten voor preventie op het werk en is de preventiedienst verplicht je hierbij te assisteren (deze analyse zal dan in de prijs zijn inbegrepen).
Deze risicoanalyse psychosociale risico’s is een verplichte jaarlijkse screening die werkgever en werknemer samen maken. Ze moet opgenomen worden in het jaarlijks actieplan van de organisatie en het 5-jaarlijks globaal preventieplan.
De screening gebeurt proactief door de werkgever maar kan ook gebeuren op verzoek van een werknemer voor zijn of haar situatie, door de hiërarchisch leidinggevende of het Comité voor preventie en bescherming op het werk als dat aanwezig is.
Op basis van de risicoanalyse stel je preventiemaatregelen op. Na de analyse moet je ook preventiemaatregelen voorstellen. Hiervoor zijn geen kant-en-klare recepten: de maatregelen zullen verschillen van organisatie tot organisatie. De kans bestaat dat je al een aantal maatregelen hebt genomen. Uiteraard kunnen die een basis vormen voor je preventieve maatregelen.
Je kan daarvoor ook te rade binnen de verschillende HR-thema’s op de HRwijs-website (bv. functioneringsgesprekken, competentie- en talentbeleid,…)
3. Arbeidsreglement aanpassen
Voor 1 maart 2015 moest je je arbeidsreglement aanpassen. Wat moest je toevoegen?
- De contactgegevens van de vertrouwenspersoon en de preventieadviseur psychosociale aspecten.
- Daarnaast voeg je ook de nieuwe wettelijke procedure toe hoe werknemers klachten kunnen formuleren.
- Facultatief kan je ook de opgesomde preventiemaatregelen integreren in het arbeidsreglement.
De Federale Overheidsdienst Werk zette een model van aangepast arbeidsreglement online.
Heb je vragen over het welzijn van je medewerkers? Laat het ons gerust weten
