Veranderkleuren: verschillende visies op verandering

Veranderkleuren: verschillende visies op verandering

De Caluwé en Vermaak beschrijven in hun boek ‘Leren veranderen’ vijf sets van opvattingen die onze manier van kijken naar verandering kleuren.

Dominante opvattingen

Elk individu en zelfs elke organisatie heeft veelal één of twee dominante manieren om naar verandering te kijken. Hier inzicht in verwerven maakt het makkelijker om met elkaar te communiceren over de veranderingen.

Kernwoorden Een organisatie is... Er verandert iets als je...
Geel Politiek, macht, belangen, win-win situatie een politieke arena waar verschillende belangen spelen. De belangen van de belangrijkste spelers in een onderhandeling samen kan brengen.
Blauw Structuur, regelen, plannen, beheersen Een (geoliede) machine Onderzoekt wat de beste oplossing is en die implementeert in een plan. Druk brengt mensen in beweging. 
Rood Mensen, sociaal, motiveren, betrekken, HRM instrumenten Een groep mensen die je moet motiveren en stimuleren. Mensen enthousiasmeert en waardeert. Communiceren en samenwerken brengt mensen in beweging. 
Groen Leren, bewustwording, uitwisseling Een levend organisme dat zich ontwikkelt. Mensen in leersituaties brengt, ze bewuster en bekwamer maakt en laat groeien. 
Wit Vanuit chaos, filosofisch, energie, creativiteit Een verzameling van mensen die zich willen ontwikkelen en ontplooien. De organisatie biedt een kader.  Veranderen gebeurt vanzelf. Vraag is hoe je kan versnellen, afremmen, energie toevoegen. Mensen nemen hun eigen verantwoordelijkheid. 


Veranderstrategieën

Elke veranderstrategie heeft zijn sterke punten en valkuilen. Geen enkele van de manieren is op zichzelf zaligmakend. Idealiter kijk je door de verschillende brillen naar verandering. Dit zorgt ervoor dat je een integraal beeld krijgt van waar je best allemaal rekening mee houdt. Ook het model van de vaste bestanddelen van Hans Vermaak, biedt hiervoor een leidraad.

Strategieën Sterktes Valkuilen
Geel Vergaderen, onderhandelingen met vakbonden en stakeholders. Aandacht voor verschillende stakeholders, macht aan het werk zien.  Er is niet altijd een gezamenlijk belang.
Blauw Doorlichting/audit, strategisch management. Definiëren van doelen, resultaatgericht, planmatig. Geen aandacht voor onderstroom en irrationele aspecten, ongeduld.
Rood Sociale activiteiten, inzetten op diversiteit, loopbaanontwikkeling, inspirationeel leiderschap. Mensen zijn betrokken en gemotiveerd. Gebrek aan harde uitkomsten, negeren van macht en verstikkende systemen. 
Groen Teambuilding, intervisie, coaching, feedback, kwaliteitscirkels.  Aandacht voor leren en evolutie.  Te veel reflectie, wat met onwil/onmacht om te leren, te weinig harde uitkomsten.
Wit Persoonlijke groei, zelfsturende teams, netwerking en zoekconferenties. Groter geheel zien, positief geloof in mensen.  Ideologiseren, te weinig harde resultaten, alles wat te veel op zijn beloop laten.


Hoe pas je dit toe?

In een team kan je alle teamleden de test laten invullen en de resultaten samenleggen. Hierover kan je samen reflecteren en bewuster kiezen voor een bepaalde strategie.

Interessant is ook om eens te kijken in welke context je opereert: vraagt de subsidiërende overheid veel blauwe strategie en kijken jullie vooral door een groene bril? Dan vraagt dat wat aanpassing. Of moet je rekening houden met gele zaken terwijl je zelf vooral wit bent? Dat is een hele uitdaging want als witte veranderaar is omgaan met macht vaak je blinde vlek.

Wil je weten hoe je zelf naar verandering kijkt? Vul dan de test in op de website van Twynstra Gudde

Lees ook

Het pad naar verandering: de 6 bestanddelen van Vermaak

Het pad naar verandering: de 6 bestanddelen van Vermaak

Uit welke onderdelen bestaat een veranderproces? Met welke aspecten houd je best rekening? Om deze vragen te beantwoorden, baseren we ons op een artikel van Hans Ver…

Waarderend onderzoek: de basis voor succesvolle verandering

Waarderend onderzoek: de basis voor succesvolle verandering

Een waarderend onderzoek is de eerste stap in een geslaagd veranderingstraject. Deze 5 principes zetten jou op weg.

Willen, kunnen, durven, doen! Stappen in een gedragsverandering

Willen, kunnen, durven, doen! Stappen in een gedragsverandering

Of mensen al dan niet veranderen, heeft te maken met verschillende aspecten. Elk van die aspecten is deels individueel bepaald, maar ook sterk beïnvloed door de omge…

Gedragsverandering stimuleren en ondersteunen

Gedragsverandering stimuleren en ondersteunen

In hun boek ‘Switch. Veranderen als verandering moeilijk is’, geven Chip en Dan Heath een eenvoudig model om uit te leggen wat er komt kijken bij een ged…