De jongeren van De Hoge Kouter in Kortrijk krijgen het een stuk comfortabeler in de klas en in de leefgroepen. Nieuwe gasketels, superisolerend glas, zonnewerende koepels, ventilatie... het was hoognodig in het bijna 50 jaar oude gebouw.
De energiescan van het Vlaams Energiebedrijf (VEB) bracht de knelpunten en mogelijkheden aan het licht, en toonde de weg naar subsidies.
Sociale ondernemingen die hun energiefactuur willen doen dalen en zo meteen werken aan hun klimaatdoelstellingen kunnen daarbij rekenen op het Vlaams Energiebedrijf. Dat werd in 2012 opgericht door de Vlaamse overheid om haar eigen gebouwenpark energievriendelijker te maken. Die doelgroep werd intussen flink uitgebreid. Sociale organisaties die vallen onder het VIPA (Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden) kunnen hun gebouwen gratis laten scannen.
Verso en het VEB gingen een samenwerking aan, waarbij Verso het aanbod van het VEB mee helpt bekendmaken. Om zo nog meer sociale ondernemingen te helpen bij het halen van hun klimaatdoelstellingen, minder energie te verbruiken en dus ook kosten te besparen. De Hoge Kouter in Kortrijk vond eerder de weg naar het VEB en legde een heel traject af. “De Hoge Kouter is een centrum voor jongeren van 12 tot 21 jaar met een één- of meervoudige beperking”, vertelt preventieadviseur Patrick Vandamme. “Onze werking bestaat uit twee delen: onze school en het multifunctioneel centrum dat dagopvang, begeleiding en verblijf aanbiedt. De Hoge Kouter bereikt zo ongeveer 240 jongeren.”
1974
De Hoge Kouter ontstond in 1998 na de fusie van vzw’s De Lange Munte en De Watermolen. De hoofdsite langs de Bad Godesberglaan groeide en evolueerde tot een amalgaam van gebouwen. Het nieuwste gebouw is een gloednieuwe polyvalente ruimte die begin dit jaar in gebruik werd genomen. Het neusje van de zalm op energetisch gebied, met een warmtepomp, een slim ventilatiesysteem en vloerverwarming. Maar het oude gebouw van 1974 is een heel ander verhaal.
“Het is een typisch gebouw uit die tijd. Een rechthoekige blok met een gang in het midden en lokalen aan beide zijden met grote, aluminium ramen met enkel glas. In 2000 werd het gebouw uitgebreid. Niet alleen de school is hier ondergebracht, maar ook onze therapeutische diensten als ergotherapie, logopedie, kinesitherapie. En de keuken, de refter, de snoezelruimte, de administratie, en zo meer. Het was al een tijdje duidelijk dat het oude gebouw aan een renovatie toe was. In 2012 zijn we begonnen met het vernieuwen van de ramen in de leefruimtes.”
Isolerende beglazing
Dat zou stapsgewijs gebeuren, elk jaar een deel om de kosten te spreiden. Maar toen De Hoge Kouter in 2017 de hulp inriep van het VEB, kwam de energierenovatie in een stroomversnelling. “De energiescan die het VEB uitvoerde, bracht in kaart welke energiebesparende maatregelen er zoal mogelijk waren, en voor welke subsidies we in aanmerking kwamen. Dankzij dat inzicht hebben we beslist om in 2019 meteen bijna alle ramen van het oude schoolgebouw te vervangen door superisolerende beglazing. Een grote investering van ongeveer 120.000 euro, maar meer dan de helft daarvan konden we recupereren via subsidies.”
Het bleef niet bij de ramen. “De gasinstallatie uit 1999-2000 was uitgerust met twee grote ketels die zorgden voor warm water voor de verwarming én voor de sanitaire installatie. Dat bleek niet de meest ecologische keuze, want tijdens de vakantieperiode had je amper warm water nodig en toch werden die ketels warm gehouden. Op aanraden van het VEB hebben we de installatie aangepast, met meer kleinere, spaarzame condensatieketels. Een investering van 30.000 euro maar ook hiervan konden we ongeveer de helft recupereren via subsidies.”
Zoektocht naar subsidies
De weg naar subsidies van de Vlaamse overheid en nutsleveranciers is niet altijd evident. De Hoge Kouter is een sociale organisatie uit de zorg die moet rekenen op de steun van het VIPA (Het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden).
“De zorg zit op een eiland op vlak van subsidiëring”, meent Patrick. VIPA steunt wel grote nieuwbouwprojecten maar voor renovatieprojecten en energiemaatregelen is het niet altijd duidelijk op welke steun je kan rekenen. Op onze site in de Bad Godesberglaan verblijven geen jongeren, er is alleen dagbesteding en ambulante werking, en dat maakt een verschil. Voorzieningen met een internaat voor jongeren met een beperking kunnen rekenen op subsidies bij de renovatie van een keuken of nieuwe lokalen. Wij moeten investeringen uitvoeren met onze eigen middelen.”
Zonne-energie
Met de doorlichting van het VEB als leidraad, blijft De Hoge Kouter investeren. Soms gaat het om relatief kleine ingrepen, zoals de oude TL-verlichting die vervangen wordt door ledverlichting of het isoleren van de warmwaterleidingen in de kruipkelder van het schoolgebouw. Het volgende grote project wordt allicht de installatie van zonnepanelen op het nieuwe polyvalente gebouw. “Het platte dak leent zich daartoe, en de zon kan ook de energie leveren voor de verwarming door de warmtepomp aan te sturen.”
Ook benieuwd wat het VEB voor jou kan betekenen? Neem een kijkje op hun website!
