De HRscan van HRwijs is al jaren een barometer voor personeelsbeleid in de social profit. Vanaf januari 2026 komt er een tweede bij: de HR-quickscan. Samen geven ze organisaties zowel een snelle check als een diepgaande analyse. Of het nu gaat om werkbaar werk, interne communicatie of leiderschap: een HRscan is vaak de start van een heel traject dat verdergaat bij HRwijs. “En je moet weten: de scans zijn gratis, maar wel bijzonder kwalitatief. Ze leveren resultaten op waar consultants duizenden euro’s voor vragen,” stippen HRwijs-adviseurs Mieke Mertens en Pascale Vander Gracht aan.
Hoe is de HRscan ooit ontstaan?
Mieke Mertens: “De HRscan bestaat al sinds 2016. Ze is ontwikkeld in het kader van het VIA4-akkoord, waarin de Vlaamse overheid extra middelen vrijmaakte voor managementondersteuning in de social profit. Toen bleek dat veel organisaties nood hadden aan een instrument dat hun personeelsbeleid in kaart brengt. Niet op buikgevoel, maar onderbouwd en objectief. De HRscan was ons antwoord: een combinatie van een brede bevraging, focusgroepen met medewerkers en een gedetailleerd rapport. Voor veel organisaties was dat de eerste keer dat ze écht zicht kregen op hun sterktes en pijnpunten.”
Pascale Vander Gracht: “Belangrijk om te benadrukken: die scan werd ontwikkeld samen met de sector. Het is geen opgelegd traject, maar iets wat vertrekt vanuit de noden van sociale ondernemingen zelf.”
En nu komt er een HR-quickscan bij. Waarom?
Pascale: “We merkten dat organisaties soms afhaakten omdat de klassieke HRscan best intensief is. Het vraagt voorbereiding, interviews, een workshop … En sommige besturen of directies willen gewoon sneller een eerste zicht krijgen. Daarom hebben we de HR-quickscan ontwikkeld: een digitale tool die je in twintig minuten kan invullen. Meteen daarna krijg je een rapport met sterktes, aandachtspunten en concrete suggesties.”
Mieke: “Het is belangrijk om te begrijpen: de quickscan vervangt de klassieke HRscan niet. Ze hebben elk hun rol. De oude HRscan is diepgravend, met een focusgroep en een begeleidingstraject. De nieuwe quickscan is laagdrempelig en snel. Zo kunnen organisaties kiezen: wil je meteen breed en diep gaan, of wil je eerst een eerste diagnose en kijken waar je staat?”
Een gratis scan: klinkt mooi, maar hoe kwalitatief is het?
Mieke: “Heel kwalitatief. We hebben de quickscan inhoudelijk opgebouwd vanuit acht thema’s die cruciaal zijn voor HR in de social profit: van instroom tot leiderschap, van welzijn tot diversiteit. Die thema’s zijn rechtstreeks gelinkt aan de noden die we via de klassieke HRscan al jaren zien. Consultants bieden vaak iets gelijkaardigs aan voor duizenden euro’s. Wij kunnen het gratis aanbieden, omdat we werken met steun van de overheid en omdat HRwijs er is voor de hele sector.”
Pascale: “Gratis betekent niet vrijblijvend. We verwachten wel dat organisaties die de scan doen, er ook iets mee aanvangen. Daarom koppelen we er standaard een opvolggesprek aan. Zo helpen we hen de resultaten te interpreteren, prioriteiten te kiezen en eventueel door te verwijzen naar verdere ondersteuning. Dat maakt het verschil: je krijgt niet alleen cijfers, maar ook duiding en een weg vooruit.”
“De HRscan geeft ook duiding en een weg vooruit” - Pascale Vander Gracht
Wat verwachten jullie van organisaties die meedoen?
Pascale: “Dat ze open en eerlijk zijn. Een scan is maar zo sterk als de input die je geeft. We merken dat organisaties die bereid zijn hun pijnpunten te benoemen, het meest winnen. We verwachten ook dat besturen en leidinggevenden de resultaten effectief oppakken. De scan is een startpunt, geen eindpunt.”
Mieke: “We zien vaak dat een scan de aanleiding is om thema’s op de agenda te zetten die anders blijven liggen. Werkbaar werk bijvoorbeeld: in een organisatie kwamen we via de HRscan op heel concrete stressfactoren terecht. Dat heeft geleid tot een traject rond werkdruk en taakverdeling. In een andere organisatie bleek interne communicatie het grootste knelpunt. Dat vertaalde zich in een reeks workshops en een verbeterplan. Zonder scan zouden die thema’s waarschijnlijk onder de radar gebleven zijn.”
Hoeveel organisaties doen vandaag mee? En wat is de ambitie?
Mieke: “Tot nu toe deden er jaarlijks een tiental organisaties mee met de klassieke HRscan. Dat is mooi, maar we willen meer impact. Met de nieuwe quickscan mikken we op minstens dertig organisaties per jaar. Het is haalbaar omdat de drempel lager ligt. Er is geen grote tevredenheidsbevraging meer nodig bij het personeel. Toch krijgt de organisatie een duidelijk stappenplan om mogelijke knelpunten aan te pakken.”
Pascale: “Het is ook onze ambitie om de resultaten niet enkel op organisatieniveau te gebruiken, maar sectorbreed. Door patronen te zien, kunnen we als HRwijs proactief inspelen met nieuwe tools en opleidingen. Als we merken dat veel organisaties worstelen met werkbaar werk of leiderschap, ontwikkelen we daar meteen aanbod rond. De scan wordt zo een motor voor innovatie in de sector.”
Wat levert zo’n scan concreet op voor organisaties?
Pascale: “Ten eerste: inzicht. Je weet eindelijk waar je staat. Ten tweede: een adviesrapport met tips waarmee je meteen verder kan. Ten derde: toegang tot alles wat HRwijs aanbiedt – van de helpdesk tot opleidingen en maattrajecten. De scan is een toegangspoort tot een heel ecosysteem van ondersteuning.”
Mieke: “Dat is echt uniek. Je wordt niet losgelaten na een scan. We hebben bijvoorbeeld nieuwe opleidingen rond werkbaar werk en interne communicatie opgezet omdat we via de scans merkten dat dat overal speelt. Dat is de kracht: de scan detecteert en wij zorgen voor de oplossingen.”
Wat hopen jullie dat de nieuwe scan teweegbrengt?
Mieke: “Dat meer organisaties durven kijken naar hun HR-beleid. Niet wachten tot er problemen zijn, maar proactief peilen: waar staan we, wat kunnen we beter doen? De scan is een uitnodiging om dat gesprek te voeren.”
Pascale Vander Gracht: “En dat het vanzelfsprekend wordt dat HR-beleid in de social profit professioneel ondersteund wordt. Met de HRscan en quickscan hebben we nu instrumenten die gratis én kwaliteitsvol zijn. Als organisaties die kans grijpen, kunnen we samen bouwen aan een sector die sterk, aantrekkelijk en toekomstgericht is.”
De klassieke HRscan versus de nieuwe HR-quickscan
De klassieke HRscan
- Ontstaan in 2016 als diepgaande analyse van het personeelsbeleid. Sindsdien regelmatig geüpdatet.
- Bestaat uit een bevraging van de medewerkers, een workshop en een adviesrapport. Je krijgt dus input vanuit verschillende perspectieven.
- Sterk geschikt voor organisaties die een breed traject willen starten.
- Kostprijs: gratis, dankzij ondersteuning door de Vlaamse overheid.
De nieuwe HR-quickscan
- Online vragenlijst van ca. 20 minuten, rond 8 HR-thema’s. In te vullen door HR-verantwoordelijke, directie, bestuurder …
- Meteen een rapport met sterktes en aandachtspunten.
- Inclusief gratis opvolggesprek met een HRwijs-adviseur.
- Ideaal voor organisaties die snel een eerste diagnose willen.
Met de klassieke scan kies je voor diepgang en procesbegeleiding. De quickscan is je instap om snel inzicht te krijgen en gerichte acties te plannen. Beide trajecten zijn gratis en leiden rechtstreeks naar verdere ondersteuning bij HRwijs.
De nieuwe HRscan wordt gelanceerd op 29 januari in Mechelen. Zorg dat je erbij bent!
