Zet je Alain Bielen op onze weegschaal,dan geeft hij aan zich 60 procent sociaal werker en 40 procent ondernemer te voelen. En dat komt goed van pas, als kersvers directeur van CAW Limburg! “Want in een tijd van schaarste kunnen we niet zomaar hopen dat er voor iedere nood opnieuw geld op de tafel wordt gelegd”, zegt hij. Dus wil hij een strakke organisatie waarbij hulpverleners ook echt hulpverleners kunnen zijn, zonder te veel ballast. En als de ervaring en kennis van de medewerkers daarbij andere organisaties kunnen helpen, is dat mooi meegenomen.
“Die eerste maanden waren pittig”, laat Alain Bielen enkele keren vallen tijdens het interview. Maar spijt van zijn overstap heeft hij niet. Integendeel, het is een terugkeer naar het maatschappelijke werk waarvoor hij meer dan dertig jaar geleden gestudeerd heeft. Het grootste deel van zijn beroepsjaren spendeerde hij als lid van de directie in de sociale huisvesting, tot hij begin dit jaar algemeen directeur werd van CAW Limburg.
Je balans helt nog net over naar ‘sociaal’, maar je hebt flink wat ondernemersbagage. Hoe breng je die twee samen?
“De sociale insteek is eigen aan de organisatie die ik leid. In de sociale huisvesting ligt de focus elders. Daar moet je praktische dingen realiseren, huisvesting voorzien voor een heel specifieke doelgroep. We hebben daarbij sterk ingezet op energiearmoede, bewonersparticipatie en digitale communicatie. Dat is afgebakend en duidelijk. De werking van het CAW is veel meer verscheiden. We zijn er voor alle mensen in kwetsbare momenten. Maar ik neem mijn ervaring uit de huisvestingssector mee en grijp terug naar het maatschappelijke engagement waarvoor ik gestudeerd heb. Het was een unieke kans om op het einde van mijn loopbaan dat engagement weer te kunnen opnemen.”
Vraagt een CAW een andere manier van managen?
“Zowel de sociale huisvesting als het Centrum Algemeen Welzijnswerk zijn omgevingen met veel regelgeving. Maar het CAW heeft niet alleen een veel diverser takenpakket, het is ook heel anders georganiseerd. In de sociale huisvesting was ik als directeur een allrounder. Met amper 24 medewerkers was ik bezig met zowel personeelszaken als juridische, sociale en technische zaken. In een organisatie met meer dan 330 medewerkers kan je je daar niet mee bezighouden. Hier verloopt alles meer gestructureerd en georganiseerd. Dat vergt wel wat aanpassing, want het is veel tegelijk dat op je afkomt en tezelfdertijd sta je verder van de werkvloer. Het was pittig, ik heb flink wat moeten studeren.”
“We hebben ervoor gekozen om CAW Limburg te reorganiseren om dichter bij de cliënt te staan. We hebben regio’s gecreëerd, geënt op de eerstelijnszones. Binnen de regio’s werken onze ambulante welzijnsteams, onze jongerenteams en onze woonteams. Daarnaast hebben we ook een aantal centrale diensten.”
Hoe komt jouw ondernemerservaring van pas? Een CAW is geen bedrijf.
“We willen een innovatieve organisatie zijn en sociaal ondernemen meer op de voorgrond brengen. We hebben zelfs een directeur innovatie en sociaal ondernemen, want in een tijd van schaarste kunnen we niet zomaar hopen dat er voor iedere nood opnieuw geld op de tafel wordt gelegd. Daarom moeten we op zoek gaan naar manieren waarop we onze ervaring en kennis kunnen vermarkten. Dat is een groot woord. Kunnen we bijvoorbeeld onze psychologen andere organisaties laten bijstaan die daar behoefte aan hebben? Zijn er andere sociale organisaties die meer willen weten over leven met schulden? Het zijn pistes die we momenteel bekijken.”
“Waar ik sterk op wil inzetten, is met zo weinig mogelijk geld zo veel mogelijk mensen helpen. We moeten een organisatie zijn die lean and mean is, waarin zo weinig mogelijk tijd verloren gaat aan nutteloos vergaderen en administratie. Daarvoor moeten we nog meer een netwerkorganisatie worden, waarbij we samenwerken met andere organisaties. Zo vermijden we om dingen dubbel te doen en kunnen we de beschikbare middelen zo adequaat en logisch mogelijk inzetten.”
Je was van 2014 tot 2022 voorzitter van CAW Limburg. Hoe anders is het als directeur?
“Ik sta nu minstens acht uur per dag op de werkvloer. Dat is heel anders dan die tien of vijftien uur per maand in een bestuurskamer. Dat besef ik nu maar al te goed.”
“Die eerste maanden als directeur kwam de hoeveelheid informatie als een tsunami op me af. Bovendien staan we als sector onder druk, we moeten ons de hele tijd bewijzen. Er dienden zich ook nog praktische problemen aan. Twee weken geleden stond het CAW-huis in Genk onder water, we moesten honderd medewerkers herlokaliseren. Ja, het waren stevige eerste maanden. Maar dit is wat ik graag doe, en dat betekent veel.”
Een sector onder druk, zeg je. In 2022 hielp het CAW Limburg 13.316 mensen. Dat was een stijging met 7% in vergelijking met een jaar eerder.
“De energiecrisis en corona spelen daarbij zonder twijfel een rol. Vooral bij jongeren is het mentale welzijn een groot aandachtspunt geworden. In 2019 telde CAW Limburg vijf JAC’s. Vandaag zijn er dat 23. De provincie telde één OverKop-huis voor jongeren tot 25 jaar. Dat zijn er nu acht. Overheden en lokale besturen voelen de nood aan ondersteuning en zetten er fors op in.”
“We hebben nu ook een Oekraïneteam ter ondersteuning van vluchtelingen, gastgezinnen en lokale besturen. We hebben onze opvanginitiatieven voor dak- en thuislozen, we bieden crisishulp, zetten in op preventie, hebben laagdrempelige ontmoetingsplaatsen en veel meer. Zoals gezegd, onze werking is heel divers en uitgebreid. Het komt erop neer dat we een plek zijn waar iedereen kan aankloppen als het slecht gaat. Onze mensen helpen als dat kan, of verwijzen door naar specialisten op de tweede en derde lijn. Daarbij waken we ook over onze eigen mensen, want het werk kan zwaar zijn op die eerste lijn. Hebben zij een vangnet? Kunnen ze decompresseren? In een lean and mean-organisatie valt er veel ballast weg, zodat ze als hulpverlener voldoende tijd kunnen besteden bij de cliënt.”
Kan jij zelf ook decompresseren?
“Het belangrijkste is dat je je werk graag doet. En dat doe ik. Mijn partner voelt het vuur dat ik heb voor deze job, en gelukkig maar. Je moet natuurlijk geen 48 uur op een dag werken en denken dat jij de hele organisatie moet dragen. Ik waak over een goede work-life balance. Op vakantie kan ik helemaal deconnecteren.”
Alain Bielen?
- Sinds januari 2023 algemeen directeur van CAW Limburg
- Studeert in 1989 af als maatschappelijk assistent en gaat als maatschappelijk werker aan de slag bij het OCMW van Genk.
- Begint in 1991 als maatschappelijk assistent bij sociale huisvestingsmaatschappij Nieuw Dak en groeit door naar hoofd van de administratie.
- Wordt in 2006 aangesteld als directeur van de sociale huisvestingsmaatschappij Cordium.
- Zetelt in januari 2013 als covoorzitter en vanaf maart 2014 als voorzitter in de raad van bestuur van CAW Limburg. Hij blijft voorzitter tot september 2022.
Wat is CAW Limburg?
Het Centrum Algemeen Welzijnswerk helpt mensen met al hun vragen en problemen die te maken hebben met welzijn. Dat is heel ruim: een moeilijke relatie, persoonlijke moeilijkheden, financiële, administratieve, juridische of materiële problemen en meer. CAW biedt ook hulp aan slachtoffers en daders van geweld, misbruik en betrokkenen van verkeersongevallen en misdrijven. Het doet dat via laagdrempelige eerstelijnshulp, dicht bij de mensen. “We maken mensen sterker”, klinkt dat samengevat.
CAW Limburg in enkele cijfers.
13.316 mensen geholpen in 2022.
Een stijging met 7%.
1552 hulpvragen over inkomsten,
1527 over huisvesting,
1117 over partnergeweld.337 medewerkers en 100 vrijwilligers.