Arbeidsbeperking: wat is het?

Arbeidsbeperking: wat is het?

Bij het woord handicap of (arbeids)beperking denken we vaak spontaan aan een slechtziende of slechthorende persoon of iemand in een rolstoel. In realiteit gaat het om een veel grotere groep van mensen. Wist je dat 14% van alle werkzoekenden een arbeidsbeperking heeft? Een arbeidsbeperking is vaak ook niet zichtbaar.

Twee soorten (erkende) arbeidsbeperkingen

  • Een arbeidshandicap: een persoon heeft een aandoening van psychische, lichamelijke of zintuiglijke aard waardoor er beperkingen zijn bij het uitvoeren van een job. Voorbeelden zijn: autisme, slechthorendheid, rugklachten, een spierziekte, chronisch vermoeidheidssyndroom.
  • Een psychosociale problematiek (of multipele problematiek): iemand heeft het omwille van psychosociale problemen moeilijk om werk te vinden of goed uit te voeren. Voorbeelden zijn: langdurige werkloosheid, een verslavingsverleden, zware financiële problemen, partnergeweld, een psychische kwetsbaarheid.

De VDAB beslist of de beperking als arbeidsbeperking erkend wordt.

Mensen met een arbeidsbeperking hebben net zoals andere werkzoekenden, heel wat vaardigheden en talenten. Bovendien zijn ze vaak erg gemotiveerd in hun job als ze kansen krijgen. Sommige mensen ontwikkelen net omwille van hun beperking ook bijzondere talenten die van groot nut kunnen zijn in je organisatie, zoals de sterke ontwikkeling van bepaalde zintuigen bij een slechtziende.

Talent boven handicap

Werner en Dorien hebben een fysieke beperking. Het hindert hen niet om hun werkgever Foyer De Lork mooie diensten te bewijzen. Onze partner VIVO, een sectoraal opleidinginstituut in de social profit, brengt hun verhaal in beeld en geeft advies over tewerkstelling van personen met een arbeidshandicap.

eDiv

Unia ontwikkelde eDiv, een online cursus over de antidiscriminatiewetgeving en diversiteit voor organisaties, met concrete situaties en oefeningen. eDiv richt zich op situaties in de arbeidssfeer en is gericht op HR- en teammanagers, preventieadviseurs, vertrouwenspersonen en vertegenwoordigers van werknemers.

De cursus bestaat vandaag al uit drie modules: Wet, Diversiteit en Handicap. Je vindt er ook meer dan 150 voorbeeldsituaties met adviezen. Voor juristen is er meer informatie in de bibliotheek, met een pagina voor elk belangrijk juridisch concept.

De module Handicap legt de redelijke aanpassingen op het werk uit. De onlineopleiding maakt gebruik van filmpjes en oefeningen. Zo ontdek je een brede waaier aan mogelijke aanpassingen.

Je leert ook wie recht heeft op redelijke aanpassingen en je krijgt een stappenplan om te bepalen of een aanpassing redelijk is of niet voor je bedrijf of organisatie. Werkgevers en werknemers die voor zichzelf een aanpassing willen aanvragen, krijgen een beter inzicht in hoe ze dit het best doen. Het zomaar weigeren van redelijke aanpassingen is discriminerend, dus personeelsdiensten moeten op de hoogte zijn.

Deze module is toegankelijk voor dove leerders (met vertaling in Vlaamse Gebarentaal), voor blinde of slechtziende gebruikers en voor personen met een motorische handicap via klaviernavigatie. Ook de andere modules op eDiv zullen nog toegankelijk gemaakt worden.

De opleiding is kosteloos. Ga naar www.ediv.be en schrijf jezelf in met de knop LOGIN (eerste keer). Je kiest je eigen paswoord. Je kunt je vragen stellen via ediv@unia.be of telefonisch op het gratis nummer 0800 12 800.

Meer info over handicap en arbeid

De website www.handicapenarbeid.be werd opgebouwd door Steunpunt Handicap en Arbeid. Ze bevat onder andere concrete dossiers over lichamelijke, mentale en psychische aandoeningen en hoe je er mee om kan gaan op het werk.

Tips voor de selectieprocedure

Vermeld in je vacaturebericht dat kandidaten met bijvoorbeeld een handicap, leerstoornis of ziekte om redelijke aanpassingen mogen aanvragen. Geef duidelijk aan hoe de selectieprocedure zal verlopen, zodat kandidaten tijdig kunnen inschatten of ze er nood aan hebben.

Enkele mogelijkheden tot aanpassing:

  • extra tijd
  • mondelinge in plaats van schriftelijke proeven afleggen
  • aangepaste formulieren (A3-formaat in plaats van A4)
  • een groter lettertype
  • PC’s met vergroot- of voorleessoftware, brailleleesregels of software voor dyslectici
  • een gebarentolk aanvragen.