Jobcrafting kan op 4 verschillende niveaus gebeuren. Vanuit organisatieperspectief is het vooral zinvol om dit in team of zelfs organisatiebreed te doen. Mogelijke acties omvatten immers vaak het verschuiven van taken of het (collectief) anders aanpakken van bepaalde taken.
(1) Sleutelen aan taken of taakcraften
Het actief aanpassen van het aantal, type of de aard van taken.
Enkele voorbeelden:
- Taken herverdelen onder collega’s zodat ieders taken zoveel mogelijk aansluiten bij zijn/haar talenten.
- Evalueren of sommige taken wel dienen te gebeuren op de manier dat ze nu gebeuren (kan het ook anders?).
- Taken delen: ‘gedeelde smart is halve smart’.
(2) Sleutelen aan werkrelaties of relationeel craften
Samen met een team of de hele organisatie kan je bestaande en gewenste werkrelaties actief vormgeven of bijsturen.
Volgende thema’s kunnen aan bod komen:
- Relaties verdiepen
- Nieuwe relaties aangaan (in de organisatie of met mensen buiten de organisatie; een professioneel netwerk uitbouwen)
- Conflicten uitpraten
- Samenwerkingsverbanden wijzigen
(3) Je kijk op je job verruimen of cognitief craften
Dit gaat over het onder de loep nemen en actief aanpassen van denkbeelden en overtuigingen die mensen hebben over hun job of bepaalde taken.
Enkele mannen dragen zware stenen naar een bouwplaats. Een voorbijganger vraagt aan een eerste werkman ‘Wat doe je?’. De man antwoordt ‘Ik sleur stenen, van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat.’ Hij gaat gebukt onder zijn zware last en zijn trekken staan somber. Even later vraagt de voorbijganger aan een tweede arbeider wat hij doet. ‘Ik zorg ervoor dat mijn kameraden ginds verder kunnen werken’, zegt de man. Zijn stap is merkbaar lichter en hij draagt zijn last met zekere trots. Tenslotte vraagt de voorbijganger aan een derde stenendrager welke taak hij vervult. Deze arbeider stapt immers met opgeheven hoofd, rechte rug en een glimlach om zijn lippen. ‘Ik?’ antwoordt hij, ‘zie je dat dan niet? Ik bouw een kathedraal...’
Cognitief craften kan bijvoorbeeld door meer inzicht te verwerven in de samenhang van bepaalde taken of de zinvolheid van taken voor het geheel.
Mensen laten uitwisselen over wat ze waarderen aan de bijdrage die collega’s met andere functie-inhouden leveren, kan hiertoe een aanzet zijn.
(4) Aan de werkcontext sleutelen of contextueel craften
Hier gaat het om het actief aanpassen van de werkcontext.
Enkele voorbeelden:
- De fysieke werkplek herinrichten.
- Taken eens op een andere plek uitvoeren indien dat mogelijk is.
- Taken op een ander tijdstip van de dag uitvoeren.
- Zoeken naar hulpmiddelen om de taak lichter te maken.
Deze tekst is grotendeels gebaseerd op de website van het project LONT (Loopbaanontwikkeling voor teams). Je vindt er ook tools om jobcrafting in de praktijk te brengen.
