In het kersverse regeerakkoord van de eerste regering-Diependaele lezen we: “We geloven in de kracht van onze ondernemingen. Van de kleine zelfstandigen over de landbouwers tot de grote bedrijven.”
Bij Verso geloven we ook in de kracht van onze ondernemingen. En zeker van onze sociale ondernemingen! We vragen erkenning voor sociale ondernemingen als economische spelers en vragen aan de nieuwe regering om ons actief mee te nemen in hun opsomming. Maak ervan: “We geloven in de kracht van onze ondernemingen. Van de kleine zelfstandigen over sociale ondernemingen, de landbouwers tot de grote bedrijven.” Zet sociale ondernemingen – groot en klein, net opgericht of met jarenlange legacy – meer in het spotlicht want zij dragen ook bij aan Vlaanderen als één van de welvarendste regio’s van de wereld! Erken de definitie van sociale ondernemingen en pas deze toe in alle beleidsteksten en publieke communicatie. Spreek daarom niet over bedrijven (zoals nu wel het geval is in dit regeerakkoord), maar gebruik de neutrale term ondernemingen en hanteer zo een meer diverse kijk op ondernemerschap.
De eenmaking van het Wetboek Ondernemerschap (finaal sinds januari 2024) wordt met zo’n inclusieve opsomming meteen in actie gebracht. Vzw’s, stichtingen en vennootschappen vallen onder hetzelfde Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen. Dat is een applaus waard! Het toont immers eindelijk aan hoe fundamenteel sociale ondernemingen zijn voor ons ondernemingslandschap en voor de economie. Er wordt voorgoed een einde gemaakt aan de hardnekkige mythe dat vzw’s geen échte ondernemingen zijn of geen winst mogen maken. Het enige verschil met een vennootschap is dat een sociale onderneming de winst niet mag uitkeren aan aandeelhouders. De herinvestering in de realisatie van de sociale doelstellingen blijft dus de ultieme bestemming van eventuele winst.
Sociale ondernemingen zijn actief in diverse sectoren, waaronder de gezondheidszorg, de welzijnssector, de socioculturele sector en de sectoren die zorgen voor aangepaste tewerkstelling. Via de sociale economie (bv. de maatwerkbedrijven) zijn we ook actief in diverse andere sectoren. In andere landen wordt deze dienstverlening grotendeels uitgevoerd door commerciële of publieke spelers, maar Vlaanderen is uniek met meer dan 17.000 vestigingen in de social profit, 426.844 arbeidsplaatsen (goed voor 18% van de tewerkstelling in Vlaanderen), 52.038 zelfstandigen (7,7% van alle zelfstandige arbeidsplaatsen in Vlaanderen) en meer dan 500.000 vrijwilligers.
Sociale ondernemingen in het voetlicht plaatsen, kan bovendien de geplande hervorming van de speerpuntclusters dienen. Bijvoorbeeld de uitbouw van een AI-proeftuin, waarvan sprake in dit regeerakkoord, is een uitgelezen kans om het innovatieve karakter van sociale ondernemingen te tonen. Ook het programma van Flanders Technology and Innovation, onder leiding van onze minister-president, kan een bredere doelgroep aanspreken als we ook inspirerende voorbeelden van sociale innovatie meenemen. Lees even de inspirerende verhalen uit sociale ondernemingen erop na op de website van VLAIO.
Deze getuigenissen en cases tonen nieuwe perspectieven op innovatie en technologie en zetten nieuwe rolmodellen in de kijker. Een verademing na de grijsgedraaide success stories van een Elon Musk of Steve Jobs. Mannen en vrouwen die in hun engagement en kracht op de werkvloer staan en eindeloze mogelijkheden blijven zien in een ondernemingsklimaat met schaarse middelen. Innoveren in de social profit is immers al enkele jaren geen luxe meer en sociale ondernemingen positioneren zich ondertussen in innovatieve ecosystemen als de besten van de klas. Denk bijvoorbeeld aan cybersecurity van instellingen, AI-toepassingen in de kringwinkel of blended dienstverlening in de jeugdhulp.
