OOOC ’t Pasrel maakt middelen vrij voor inclusie en plukt daar de vruchten van.
Jongeren stuiven rond en begroeten wie binnenkomt hartelijk in OOOC (Onthaal-, observatie- en oriëntatiecentrum voor jongeren in problematische gezinssituaties) ’t Pasrel in Schaarbeek. De gezellige rijwoning in een rustige straat, een van de drie locaties van de vzw, voelt als thuiskomen in een warm gezin. Mariam Lamrani (24), projectmedewerker diversiteit en leefgroepbegeleider, en Elke Lamote (39), coördinator hulpverlening en kwaliteit, vertellen er over hoe en waarom ’t Pasrel inclusief werkt.
“Let niet op de rommel, we zijn net aan het renoveren”, verontschuldigt Mariam zich terwijl ze een tafel vrijmaakt van verfspullen. De muren krijgen kleur, net zoals de organisatie. In 2018 merken de medewerkers van ’t Pasrel dat ze een Westers eiland zijn in het multiculturele Brussel. Vanuit dat inzicht groeit het besef dat de vzw niet representatief is voor de omgeving waarin ze opereert en zo veel kansen mist. Daarom gaat ze aan de slag met inclusie.
Olijfolie
“Het was duidelijk dat onze teams in elk opzicht moesten diversifiëren: op vlak van leeftijd, geslacht, gender, achtergrond… De jongeren die hier aankwamen, zagen alleen maar witte vrouwen en belandden in een andere, niet-representatieve wereld. Dat klopte niet en had invloed op de hulpverlening. Als je allemaal vanuit hetzelfde kader kijkt, mis je veel. Zeker in onze sector is het enorm belangrijk om verschillende perspectieven aan te wenden. Anders verval je makkelijk in veroordelingen vanuit je eigen kader, terwijl waarden en normen heel erg kunnen verschillen”, vertelt Elke.
“Het gaat ook om sensibiliseren”, vult Mariam aan. “In Halle was er bijvoorbeeld een klein kindje dat aankwam met haar haren vol olijfolie, erin gesmeerd door haar moeder. Ze stelden zich bij dat huis meteen veel vragen en maakten zich zorgen. Nu, ik ben van Marokkaanse afkomst en ik weet uit eigen ervaring dat dat heel normaal is. In de Marokkaanse cultuur dient olijfolie niet alleen om te koken, maar ook als verzorgingsproduct. Een aanrader, trouwens.”
In het slop
Elke: “We hebben toen het Agentschap Integratie en Inburgering aangesproken om samen een project op te starten, maar we merkten dat dat al snel in het slop raakte omdat we daar alleen tussendoor tijd voor maakten.”
In 2020 steekt ’t Pasrel de handen uit de mouwen. Ze nemen Mariam halftijds in dienst om gedurende twee jaar het project rond inclusie binnen de organisatie op te starten en te coördineren.
“Het belang van iemand die actief de leiding neemt bij het opstarten van een project rond inclusie werd snel duidelijk. Dat vraagt tijd en energie”, aldus Elke.
Houvast
Mariam: “De eerste stap die we hebben gezet, is een visietekst opstellen. Dat geeft een houvast. Om de inhoud van die tekst te bepalen, hebben we een bevraging gedaan bij alle medewerkers. Zo hebben we zicht gekregen op welke thema’s belangrijk zijn of gevoelig liggen. Van daaruit hebben we het project rond inclusie gestart en gevormd. Het is heel belangrijk om iedereen bij dat proces te betrekken en ervoor te zorgen dat iedereen het steunt. We hebben ook een adviesgroep in het leven geroepen. Daarin zitten enkele externen, onder wie een docent Sociaal Werk en een medewerker van OTA (Ondersteuningsteam Allochtonen), van elk huis van ’t Pasrel iemand, en heel belangrijk: de directie. Het is cruciaal dat die heel het verhaal ondersteunt en inclusie consequent een plaats geeft. Verder proberen Elke en ik de kar te trekken en zo veel mogelijk terug te koppelen naar de medewerkers en de begeleiders om iedereen te betrekken die in de dagelijkse werking inclusie moet toepassen, zij kunnen daar het meeste over zeggen.”
Kleurpotloden en pleisters
Het afgelopen jaar heeft inclusie bij ’t Pasrel al veel verschillende concrete vormen aangenomen.
Mariam: “We zijn voor zowel het personeel als onze cliënten proactief te werk gegaan om verschillende belangrijke basisdocumenten naar het Frans te vertalen: onze infobrochure, het aanmeldingsformulier… Gewoon zodat ouders kunnen lezen waar hun kind is.”
Elke: “We hebben ook ons aanwervingsbeleid op zo veel mogelijk vlakken inclusief gemaakt: de vacatures herschreven, ons onthaal aangepast… Bij het sollicitatie-interview bevragen we via een casus cultuursensitieve aspecten om te zien in welke mate een begeleider omgaat met verschillende waarden en normen.”
Mariam: “Kleurpotloden en pleisters in alle verschillende huidskleuren kunnen in het leven van een kind enorm veel betekenen, want huidskleur staat niet gelijk aan zalmroze, het zijn enorm veel tinten. We hebben trouwens bruine poppen aangekocht, dat lag hier ook niet.”
Interculturele vakantiedagen
Elke: “Als iemand verlof wil voor bijvoorbeeld het Suikerfeest zullen onze coördinatoren er alles aan doen om ervoor te zorgen dat die persoon dan vrijaf kan nemen, maar dat is altijd een gunst, geen wettelijke feestdag. Daarom hebben we drie interculturele vakantiedagen ingevoerd die iedereen kan inzetten op een dag naar keuze. Het gaat dan om een recht en niet langer een gunst. Dat kan 26 december zijn, maar ook Chinees Nieuwjaar, eender wat iemand verkiest vanuit een levensbeschouwelijke overtuiging of interesse.”
Mariam: “We hebben een inburgeraar als vrijwilliger laten meedraaien in onze organisatie. Zij sprak moeilijk Nederlands, maar had een heel goede band met de kinderen en de begeleiders. Binnenkort komt ze terug. Ze heeft hier iets om voor te werken en dat doet haar duidelijk deugd. Ze weet ook hoe het is om aan de andere kant van de hulpverlening te staan en het was voor haar heel positief om iets te kunnen geven aan onze jongeren. Vanuit die ervaring voegt ze ook echt kennis toe.”
Attitude
Kleine stappen voor een organisatie, grote voor inclusie. Elke kleine stap is een belangrijk deel in het grotere geheel en daar draait het voor ’t Pasrel om.
“Inclusie gaat niet over bepaalde resultaten in de zin van percentages of dergelijke halen. Het is een attitude die deel uitmaakt van de organisatie. In onze beleidstekst hebben we inclusie verankerd. Stel dat Mariam volgend jaar haar ontslag geeft, blijft inclusie deel van wie we zijn. We willen ervoor zorgen dat dat blijft leven”, besluit Elke.
Willen jullie ook meer inclusieve teams? HRwijs Inclusief helpt je op weg!
